سازوكار معاملات

سامانه معاملاتي بورس تهران يك سيستم كاملا مكانيزه مبتني بر سفارش است. به عبارت ديگر سفارش‌هاي خريد و فروش اوراق بهادار كه از طرف مشتريان به كارگزار داده شده است، توسط كارگزار وارد سامانه معاملاتي مي شود و بر پايه اولويت قيمت و زمان در صف خريد يا فروش قرار مي‌گيرد. بر اساس اولويت قيمت، يك سفارش خريد(فروش) اوراق بهادار با بيشترين(كمترين) قيمت در ابتداي صف خريد(فروش) قرار مي‌گيرد. بر اساس اولويت زمان، سفارشي‌ كه زودتر وارد سامانه معاملات شود  جلوتر از سفارش هم قيمت خود  قرار مي‌گيرد.

معامله هنگامي انجام مي‌شود كه سفارشهاي خريد و فروش قيمت يكسان داشته باشند، اين سازوكار بسيار شبيه به معامله از طريق حراج است. چون كارگزاران مي‌توانند با اطلاح قيمت سفارش‌هاي وارد شده، جاي خود را در صف تغيير دهند يا با ارائه قيمتي معادل قيمت پيشنهادي از طرف كارگزار مقابل، اقدام  به انجام معامله كنند.

پس از انجام معامله، اطلاعات انجام معامله براي تسويه و پاياپاي به شركت سپرده ‌گذاري مركزي اوراق بهادار و  كارگزار خريدار يا فروشنده ارسال مي‌شود. اطلاعات مربوط به معاملات از جمله، قيمت، ارزش و تعداد اوراق بهادار معامله شده ، از طريق سايت بورس تهران و همچنين نمايشگرهاي موجود در تالارها به اطلاع سهامداران مي‌رسد.

بورس اوراق بهادار تهران در حال نصب نرم افزار معاملاتي جديدي است كه با عملياتي شدن آن، سرعت انجام معامله و همچنين انتشار اطلاعات پس از معامله بهبود قابل توجهي پيدا خواهد كرد.

 

دامنه نوسان روزانه

دامنه نوسان روزانه قيمت سهام در بورس تهران 4 درصد تعيين شده است و از اين‌رو قيمت سهام يك شركت در يك روز حداكثر 4 درصد نسبت به قيمت پاياني روز قبل افزايش يا كاهش مي‌يابد. دامنه نوسان قيمت مانع از نوسانات شديد قيمت‌ها و تلاطم بازار مي‌شود.

 

بازارها، تابلوها و انواع اوراق بهادار

پذيرش و معاملات اوراق بهادار در بورس تهران در قالب سه تابلو و بازار اوراق مشاركت انجام مي‌شود:

1.  بازار اول شامل تابلوهای اصلي و فرعی- سهام و حق تقدم شركت‌هاي پذيرفته شده در تابلوي اصلي

2.  بازار دوم- سهام و حق تقدم شركت‌هاي پذيرفته شده در تابلوي فرعي 

3.  بازار اوراق مشاركت شركتي و دولتي

تابلوي فرعي مكاني براي پذيرش و فعاليت شركت‌هاي كوچك و درحال رشد است. شركت‌هاي كوچكي كه توانايي برآوزده كردن شرايط پذيرش تابلوي اصلي را ندارند در اين تابلو پذيرفته مي‌شوند و به آن‌ها فرصت داده مي‌شود با تامين مالي و رشد فعاليت‌ها به تابلوي اصلي ارتقاء يابند.